Mỡ Bụng, Giới Tính và Nguy Cơ Suy Giảm Nhận Thức: Mối Liên Hệ với Bệnh Alzheimer

Một nghiên cứu mới chỉ ra rằng mỡ bụng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe não và trí tuệ ở những người có nguy cơ cao mắc bệnh Alzheimer. Nghiên cứu của Đại học Rutgers cho thấy mức độ và vị trí của mỡ bụng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe não và trí tuệ nếu họ có nguy cơ cao mắc bệnh Alzheimer.

Mỡ bụng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe não và nhận thức

Một nghiên cứu mới chỉ ra rằng mỡ bụng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe não và nhận thức của những người có nguy cơ cao mắc bệnh Alzheimer. Các nhà nghiên cứu từ Đại học Rutgers cho biết mỡ bụng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe não và nhận thức của những người có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer. Họ phát hiện ra rằng nam giới ở độ tuổi trung niên có nguy cơ cao mắc bệnh Alzheimer và có lượng mỡ tụy cao hơn thì có trí tuệ và thể tích não thấp hơn.

 

Mỡ bụng cũng ảnh hưởng đến nguy cơ mắc bệnh Alzheimer ở nữ giới. Con số có vẻ ít hơn so với nam giới. Trên thế giới có khoảng 47 triệu người đang sống với bệnh Alzheimer, dự kiến con số này sẽ tăng đến 76 triệu vào năm 2030. Alzheimer là loại phổ biến nhất của chứng sa sút trí tuệ.

Mỡ bụng ảnh hưởng đến sức khỏe não bộ như thế nào?

Mỡ bụng bao gồm mỡ dưới da hoặc nội tạng nằm sâu trong khoang bụng của cơ thể và bao quanh các cơ quan như tuyến tụy và gan. Mỡ nội tạng của một người có thể được xác định bằng cách sử dụng thước dây để đo vòng eo của họ.

Mặc dù mức độ mỡ nội tạng lành mạnh được sử dụng để bảo vệ các cơ quan này, nhưng quá nhiều có liên quan đến các vấn đề sức khỏe như:

- Bệnh tim mạch

- Cao huyết áp

- Đột quỵ

- Gan nhiễm mỡ

- Một số loại ung thư, đại trực tràng

- Các nghiên cứu trước đây cũng đã xem xét mối liên hệ giữa mức trọng lượng cơ thể cao và nguy cơ sa sút trí tuệ.

Một số yếu tố ảnh hưởng đến nguy cơ mắc bệnh Alzheimer

Hiện nay chưa có phương pháp chữa trị cho bệnh Alzheimer. Mặc dù bất kỳ ai cũng có thể mắc bệnh Alzheimer, nhưng có một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến nguy cơ mắc bệnh này. Điều này bao gồm:

  

- Nguy cơ mắc Alzheimer tăng theo tuổi, đặc biệt sau 65 tuổi. Nếu trong gia đình có người mắc Alzheimer, nguy cơ mắc bệnh sẽ cao hơn. Một số biến thể gen như APOE4 có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh.

  

- Một nghiên cứu từ Đại học Rutgers đưa ra bằng chứng cho thấy lượng và vị trí mỡ bụng của một người có thể ảnh hưởng đến sức khỏe não và nhận thức của họ nếu họ có nguy cơ cao mắc bệnh Alzheimer. Nghiên cứu được công bố vào ngày 27 tháng 2 trong tạp chí Obesity.

   

- Một nghiên cứu được trình bày tại hội nghị hàng năm của Hội X quang Học Bắc Mỹ vào tháng 11 năm 2023 cho biết mỡ nội tạng có thể kích hoạt các thay đổi não liên quan đến Alzheimer lên đến 15 năm trước khi chẩn đoán.

Mỡ bụng liên quan đến sức khỏe não kém, trí tuệ suy giảm

Nghiên cứu được công bố vào tháng 8 năm 2018 cho thấy rằng mức độ mỡ bụng cao ở người lớn tuổi liên quan đến suy giảm nhận thức. Tiến sĩ Michal Schnaider Beeri, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Alzheimer Herbert và Jacqueline Krieger Klein tại Viện Sức khỏe Não Rutgers và tác giả chính của nghiên cứu này, giải thích với Medical News Today vì sao họ quyết định nghiên cứu tác động của mỡ bụng đối với sức khỏe não và nhận thức ở những người có nguy cơ cao mắc bệnh Alzheimer.

 

Tiến sĩ Schnaider Beeri cho biết: “Sự thật là bệnh lý phát triển trong não của bệnh nhân Alzheimer thường bắt đầu ở tuổi trung niên” . “Ngoài ra, các yếu tố nguy cơ – chẳng hạn như béo phì – với Alzheimer (có liên hệ mạnh nhất) khi yếu tố nguy cơ phát triển ở tuổi trung niên. Vì vậy, chúng tôi rất quan tâm đến việc tập trung vào tuổi trung niên như một giai đoạn quan trọng để ngăn ngừa bệnh Alzheimer.” “Chúng tôi tập trung vào con cháu của những người mắc bệnh Alzheimer vì họ có nguy cơ cao mắc bệnh – một nhóm người mà những phát hiện về ngăn ngừa sẽ có giá trị lâm sàng cao nhất,” bà tiếp tục. “Và nói chung, tập trung nghiên cứu về mối quan hệ giữa béo phì với Alzheimer đã được tập trung vào chỉ số khối cơ thể (BMI) không đại diện (tốt) cho mỡ, đặc biệt là ở người lớn tuổi.”— Tiến sĩ Michal Schnaider Beeri, tác giả chính nghiên cứu.

 

Đối với nghiên cứu này, Tiến sĩ Schnaider Beeri và đội ngũ của bà đã tuyển chọn 204 người lớn tuổi trung niên khỏe mạnh có tiền sử bệnh Alzheimer trong gia đình họ. Người tham gia nghiên cứu có tuổi trung bình khoảng 60 và 60% trong nhóm là nữ. Người tham gia nghiên cứu đã trải qua hình ảnh cắt lớp từ cực điện từ (MRI) bụng để đo lượng mỡ nội tạng và dưới da của họ và đo lường nhận thức và thể tích não của họ. Sau khi phân tích, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng lượng mỡ bụng cao trong nhóm người tham gia của họ có liên kết với thể tích chất xám toàn phần thấp trong não và nhận thức.

Nam giới ở độ tuổi trung niên có nguy cơ cao mắc bệnh Alzheimer so với nữ giới

Họ cũng phát hiện ra rằng nam giới ở độ tuổi trung niên có nguy cơ cao mắc bệnh Alzheimer và có lượng mỡ tụy cao hơn thì có liên kết với nhận thức và thể tích não thấp hơn, so với nữ giới. “Kết quả về mỡ tụy không thể được gọi là bất ngờ vì đây có lẽ là cuộc nghiên cứu duy nhất nghiên cứu về vai trò tiềm ẩn của mỡ tụy trong não và nhận thức”.

 

Tiến sĩ Schnaider Beeri cho biết:
“Đái tháo đường và tiền đái tháo đường – xảy ra do chức năng tụy bị suy yếu – liên tục được liên kết với nguy cơ cao mắc sa sút trí tuệ. Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy mỡ tụy cũng có vai trò trong mối liên hệ này.”

 

Bà cũng nhấn mạnh sự khác biệt về giới tính trong kết quả nghiên cứu:
“Chúng tôi khá bất ngờ khi thấy tác động này rõ rệt hơn ở phụ nữ và hiện đang điều tra nguyên nhân của sự khác biệt này. Tuy nhiên, những phát hiện của chúng tôi gợi ý rằng cần nghiên cứu sâu hơn về vai trò của mỡ trong quá trình lão hóa não, đặc biệt trong bối cảnh khác biệt giới tính.”

 

Sau khi xem xét nghiên cứu này, Tiến sĩ Verna R. Porter, bác sĩ thần kinh và giám đốc chuyên khoa Bệnh Alzheimer tại Viện Sức khỏe Não Thái Bình Dương (Santa Monica, CA), nhấn mạnh:
“Nghiên cứu này cho thấy tầm quan trọng của việc đánh giá và quản lý nguy cơ Alzheimer một cách toàn diện. Không chỉ tập trung vào các yếu tố truyền thống như gen và lối sống, chúng ta cần xem xét cả các yếu tố chuyển hóa, như cách cơ thể phân phối mỡ bụng.”

 

Về hướng nghiên cứu tiếp theo, Tiến sĩ Porter mong muốn có thêm các nghiên cứu chuyên sâu về mối liên hệ giữa mỡ bụng và sức khỏe não, đặc biệt ở nhiều nhóm dân số khác nhau và trong các giai đoạn tiến triển của Alzheimer.

 
Bà nhấn mạnh:
“Các nghiên cứu theo dõi dài hạn có thể giúp xác định tác động của các biện pháp can thiệp, như giảm mỡ bụng, đối với chức năng nhận thức và nguy cơ mắc Alzheimer. Ngoài ra, việc phát triển các chương trình can thiệp nhắm mục tiêu – chẳng hạn như điều chỉnh chế độ ăn uống hoặc tập luyện – sẽ rất hữu ích để cá nhân hóa phương pháp phòng ngừa bệnh.”

 

Tiến sĩ Mir Ali, bác sĩ phẫu thuật giảm cân và giám đốc y tế tại Trung tâm Giảm cân Phẫu thuật MemorialCare (Fountain Valley, CA), giải thích rằng chế độ ăn uống kém là nguyên nhân chính gây béo bụng. Ông cho biết:
“Việc tiêu thụ quá nhiều đường, rượu, chất béo trans và không đủ protein có thể dẫn đến tích tụ mỡ bụng.”

 Dù không tham gia vào nghiên cứu, Tiến sĩ Ali cũng đưa ra lời khuyên:
“Không thể giảm cân chỉ riêng ở vùng bụng, nhưng việc giảm cân toàn thân sẽ giúp giảm mỡ bụng. Một chế độ ăn uống giàu chất xơ và protein, đồng thời ít đường, là một khởi đầu tuyệt vời để kiểm soát cân nặng và sức khỏe tổng thể.”

  

Ngoài chế độ ăn lành mạnh, Tiến sĩ Porter cho biết việc vận động thường xuyên, đủ giấc ngủ và hạn chế tiêu thụ rượu có thể giúp giảm mỡ nội tạng. “Stress mãn tính có thể góp phần vào việc tích lũy mỡ bụng,” bà giải thích, chú ý đến các kỹ thuật giảm căng thẳng sau: “Uống đủ nước suốt cả ngày có thể giúp hỗ trợ quá trình trao đổi chất và tạo cảm giác no, tiềm năng giảm việc ăn quá nhiều và tích lũy mỡ bụng,” Tiến sĩ Porter cho biết.

 

Nguồn

Belly fat linked to cognitive decline in people at risk for Alzheimer’s-Medicalnewstoday